پروژه 24

دانلود پروژه بررسی رقابت گریزی در بازارهای برق و روشهای کاهش آن

تعداد صفحات : 292

چکیده
بررسی مسایل رقابت گریزی در ارایه خدمات کنترل ولتاژ و توان راکتیو تا حـدودی متفـاوت از مـسایلبازار انرژی و بازار سایر خـدمات جـانبی اسـت، از آنجائیکـه از نظـر اقتـصادی، انتقـال تـوان راکتیـو بـهمسافتهای طولانی به صرفه نیست، معمـولاً تـوان راکتیـو در نزدیـک محـل مـصرف آن تولیـد مـ یشـود .
بنابراین، بازارهای آزاد توان راکتیو از نظـر جغرافیـایی بـسیار محـدود بـوده و بـه واسـطه تعـداد محـدودشرکت کنندگان، فرصتهای بیشتری برای رقابت گریزی در آنها به وجود می آیـد. در ایـن تحقیـق پـساز آشنایی با مفهوم رقابت گریـزی در بـازار انـرژی، حـراج انتقـال و بـازار خـدمات جـانبی، یـک روش جدید برای تعیین پتانسیل رقابتگریزی در بازار توان راکتیو ارائه شده اسـت، ایـن روش مبتنـی بـر حـلیک مساله بهینه سازی غیرخطی و تعیین حداقل مقدار توان راکتیوی است کـه بـرای بـرآوردن نیازهـایشبکه و قیود ولتاژ باید توسط یـک منبـع تـوان راکتیـو تـامین (تولیـد یـا جـذب) شـود . ایـن شـاخص درحقیقت میزان استقلال بازار از تولید توان راکتیو عرضه کنندگان مختلـف را مـیسـنجد . از نظـر تئـوریاگر تامین قطعی (اجباری) توان راکتیو یک عرضه کننده بزرگتر از صفر باشد، بـه معنـای آن اسـت کـهاین بازیگر از پتانسیل بیشتری برای مضایقه اقتصادی و اعمال قـدرت بـازار برخـوردار اسـت. بـروز یـکپیشامد در سیستم قدرت ممکن است موجب تقویت موقعیت رقابتگریزی برخی بازیگران شود و حتیممکن است موجب برآورده نشدن قیود ولتاژ شـبکه گـردد. شـاخص پیـشنهادی در شـرایط عـادی و درحالت وقوع پیشامدهای مختلف بر روی سیستم استاندارد۵۷ شینهIEEE پیاده سازی شده است. با ارائـهچندین مثال حالتهای مختلفی از بازار تـوان راکتیـو شـبیه سـازی شـده و رفتـار بـازیگران دارای پتانـسیلرقابتگریزی مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین در این تحقیق چهار سناریوی مختلف برای اجـرایبازار توان راکتیو و مدیریت منابع توان راکتیو در فضای تجدیدسـاختاریافته پیـشنهاد شـده و نتـایج بـازاربرای سناریوهای مختلف با یکدیگر مقایسه شدهاند. تاثیر اجرای هر سناریو بر روی پارامترهـای مختلـفبازار نیز مورد بررسی قرار گرفته است. بسته به سیاستهای مختلـف بهـره بـرداری منـابع تـوان راکتیـو هـریک از این چهار سناریو میتواند به عنوان تابع هدف بازار توان راکتیو مورد استفاده قرار گیرند. بـه غیـراز سناریوی حداقل کردن هزینه خرید که نتایج آن بستگی به پیشنهاد قیمتهای تسلیمی عرضـه کننـدگان دارد، نتایج بازار در سه سناریوی دیگر از پیشنهاد قیمت بازیگران مستقل است و تنهـا بـه شـرایط سیـستم وابسته هستند

فهرست مطالب
فهرست جدول
چکیده :……..۱

مقدمه :…………………………۳

فصل اول : کلیات ( بررسی رقابت در بازارها)………………………………………۷
۱-۱ مقدمه………………………………………۷
۱-۲ رقابت کامل………………………………..۷
۱-۳ بررسی رفتار بازیگران در بازار………………………….۹
۱-۴ بررسی رفتار یک بازیگر در بازار رقابت کامل…………………….۱۰
۱-۵ بررسی رفتار یک بازیگر در حالت انحصار کامل………..۱۲
۱-۶ رقابت غیر کامل…………………۱۴
۱-۷ بررسی رفتار بازیگران در بازار انحصار چند قطبی……………………۱۸
۱-۷-۱ رهبری مقدار (مدل استکلبرگ)………………۱۹
۱-۷-۱- الف- مسأله پیرو…………………………..۱۹
۱-۷-۱- ب- مسأله رهبر……………………….۲۰
۱-۷-۲ رهبری قیمت…………………………۲۲
۱-۷-۳ تعیین مقدار به طور همزمان (مدل تعادل کورنو)………………………۲۳
۱-۷-۴ تعیین قیمت به طور همزمان (مدل برتراند)……………….۲۶
۱-۷-۵ مدل کارتل (تبانی)………………………………….۲۷
۱-۷-۶ مدل تعادل تابع عرضه………………………….۲۷
۱-۸ مقایسه مدلهای مختلف انحصار چند قطبی…………………………….۲۸
۱-۹ محدودیتهای استفاده از مدلهای انحصار چند قطبی…………………..۳۰
۱-۹-۱ تأثیرات بین دور های…………………………….۳۰
۱-۹-۲ شک لگیری قیمت………………………۳۱
۱-۹-۳ اطلاعات غیرکامل…………………………………….۳۱
۱-۹-۴ تعاملات دینامیک میان عرض هکنندگان………………..۳۱
۱-۹-۵ نقش قراردادها……………………………………………۳۲
۱-۹-۶ سایر محدودیتها…………………………………….۳۲
۱-۱۰ جمع بندی……………………۳۳

فصل دوم : بررسی رقابت گریزی در بازار برق………………..۳۵
٢-۱ مقدمه…………………………………..۳۵
۲-۲ تعریف قدرت بازار (رقابت گریزی)…………………………………۳۶
۲-۳ بررسی تاثیر رقابت گریزی بر قیمت و مقدار مبادله شده در بازار………………….۳۸
۲-۴ بررسی انواع رقابت گریزی و دلایل به وجود آمدن آن………………۴۰
۲-۵ راهکارهای اعمال رقابت گریزی……………………………………..۴۲
۲-۶ انحصار فروش در حراج توان………………………………….۴۵
قدرت بازار منفی……………………………………۴۵

۲-۷ قدرت بازار در سمت تقاضا………………………………………………..۴۶
۲-۸ رقابت گریزی و بازارهای پیش خرید (سلف)………………………..۴۸
۲-۹ واکنشهای بلند مدت بازیگران بازار به رقابت گریزی…………………۴۹
۲-۱۰ کدام بازیگران از اعمال رقابت گریزی سود میبرند؟……………….۵۱
۲-۱۱ تأثیرات اعمال رقابت گریزی……………………۵۲
۲-۱۱-۱ انتقال ثروت………………………………۵۲
۲-۱۱-۲ زیان ثابت ناشی از انحصار………………….۵۲
۲-۱۲ جمع بندی……………………………….۵۳
فصل سوم : بررسی شاخصها و روشهای آشکارسازی رقابت گریزی در بازارهای برق……۵۶
۳-۱ مقدمه………………………………………..۵۶
۳-۲ شاخصهای ارزیابی رقابت گریزی………………………۵۸
۳-۳ شاخصهای ساختاری………………………..۵۹
۳-۳-۱ شاخص سهم بازار……………………..۵۹
۳-۳-۲ نسبت تمرکز بزرگترین چهار شرکت یا هشت شرکت بازار……………..۶۱
۳-۳-۳ شاخص درجه توفیق در ظرفیت (SDC)……..ا…………….۶۱
۳-۳-۴ شاخص HHI …………….ا………………………….۶۲
۳-۳-۵ شاخص عرضه کننده مؤثر (محوری)…………………..۶۷
۳-۳-۶ شاخص عرضه باقیمانده……………………..۶۷
۳-۳-۷ شاخص نسبت تولید قطعی (اجباری): MRR……………………ا……….۷۰
۳-۳-۸ تحلیل تقاضای باقیمانده……………………………..۷۱
۳-۴ شاخصهای رفتاری………………………………..۷۳
۳-۴-۱ شاخص قیمت – هزینه حاشی های………………….۷۳
۳-۴-۲ شاخص لرنر……………………۷۶
۳-۴-۳ تجزیه و تحلیل محک درآمد خالص………………………۷۸
۳-۴- ۴ شاخصهای سنجش مضایقه (دریغ) اقتصادی……………………….۷۹
۳-۴-۵ شاخ صهای سنجش مضایقه (دریغ) فیزیکی…………………….۸۲
۳-۵ بررسی سایر شاخصهای رقابت گریزی………………………..۸۶
۳-۵-۱ شاخصهای مبتنی بر سهم بازار…………………….۸۶
۳-۵-۲ شاخصهای سنجش تمرکز بازار…………………….۸۶
۳-۵-۳ شاخصهای ارزیابی رقابت گریزی گر های………………………….۸۷
۳-۵-۴ شاخصها و روشهای آشکارسازی رقابت گریزی مبتنی بر تحلیل حساسیت………………۹۳
۳-۵-۵ روشهای آشکارسازی تبانی و شاخصهای انداز هگیری آن……………………..۹۶
۳-۵-۶ شاخص نسبت مضایقه……………………………….۱۰۰
۳-۶ مدلهای شبیه سازی [۱۳و ۱۴]…………………………….۱۰۰
۳-۶-۱ تحلیل محک رقابت………………………………………..۱۰۱
۳-۶-۲ مدلهای شبی هسازی انحصار چند قطبی…………………..۱۰۱
۳-۷ جمع بندی………………………………………..۱۰۲
فصل چهارم : تاثیر سیستم انتقال بر روی مباحث رقابت گریزی……………..۱۰۴
۴-۱ مقدمه………………………………….۱۰۴
۴-۲ پرشدگی در سیستم انتقال……………………..۱۰۵
۴-۳ بررسی انواع پرشدگی……………………………..۱۰۶
۴-۴ بررسی تأثیر پرشدگی سیستم انتقال بر رقابت گریزی……………………۱۰۷
۴-۵ تعیین میزان کمی تأثیر پرشدگی بر رقابت گریزی…………..۱۱۱
۴-۶ روشهای مدیریت پرشدگی……………………………۱۱۵
۴-۶-۱ دست هبندی انواع روشهای مدیریت پرشدگی………………………۱۱۵
۴-۷ روشهای مدیریت پرشدگی پیشگیرانه…………………۱۱۶
۴-۷-۱ روشهای تخصیص حق انتقال……………………….۱۱۶
۴-۷-۱-الف حقوق فیزیکی انتقال………………………….۱۱۷
۴-۷-۱-ب حقوق فیزیکی انتقال و رقاب تگریزی [۳]……………..۱۱۸
۴-۷-۱-ج حقوق مالی انتقال………………………..۱۱۹
۴-۷-۱-د حقوق مالی انتقال و رقاب تگریزی…………………………….۱۲۲
۴-۷-۲ روش قطع مبادلات بر اساس ظرفیت انتقال در دسترس………………………۱۲۷
۴-۷-۳ مدیریت پرشدگی پیشگیرانه با تغییر ترتیب اولویت توزیع بار…………………۱۲۸
۴-۸ روشهای مدیریت پرشدگی اصلاحی………………………………..۱۳۱
۴-۹ بررسی سایر مسایل مربوط به رقابت گریزی و سیستم انتقال………………۱۳۱
۴-۱۰ جمع بندی ………………………….۱۳۲
فصل پنجم : بررسی رقابت گریزی در بازارهای خدمات جانبی…………………..۱۳۵
۵-۱ مقدمه……………………………..۱۳۵
۵-۱-۱ خدمات کنترل فرکانس……………………………………..۱۳۵
۵-۱-۲ خدمات بهره برداری و هماهنگی………………………۱۳۶
۵-۱-۳ خدمات پشتیبانی و بازیابی سیستم………………………۱۳۶
۵-۲ بررسی انواع روشهای تهیه و تدارک خدمات جانبی………………۱۳۶
۵-۳ روشهای برگزاری بازارهای خدمات جانبی………………………………..۱۴۱
۵-۴ بازار توان راکتیو……………………..۱۴۳
۵- ۴-۱نحوه تأمین خدمات جانبی کنترل ولتاژ (توان راکتیو) توسط بهر هبردار مستقل سیستم ……………………………………….۱۴۸
۵-۴-۲ خدمات کنترل ولتاژ پایه……………………………..۱۴۹
۵-۴-۳ خدمات کنترل ولتاژ پیشرفته……………………………..۱۵۰
۵-۵ بررسی رقابت گریزی در بازار توان راکتیو……………………..۱۵۲
۵-۶ جمع بندی………………………….۱۵۶
فصل ششم : ارزیابی پتانسیل اعمال رقابت گریزی عرضه کنندگان در بازار توان راکتیو ………………………………………۱۵۹
۶-۱ مقدمه…………………………۱۵۹
۶-۲ سنجش پتانسیل اعمال رقابت گریزی در بازار توان راکتیو………………………….۱۶۰
۶-۳ شبیه سازی یک سیستم نمونه……………………….۱۶۳
۶-۴ بررسی پتانسیل رقابت گریزی در بازار توان راکتیو با توجه به پیشامدهای مختلف…………….۱۷۲
۶-۵ ارائه روشهایی ابر ی مدیریت بازار توان راکتیو……………………………..۱۷۴
۶-۶ جمع بندی……………………………..۱۸۱
فصل هفتم پایش و نظارت بر بازارهای برق در محیط تجدید ساختاریافته……………………۱۸۳
۷-۱ مقدمه………………………….۱۸۳

بررسی نقش واحدهای پایش و نظارت بر بازار………………………………………….۱۸۳

۷-۲شواهدی از اعمال رقابت گریزی در بازارهای برق………………………….۱۸۵
۷-۳ تمرکز تحلیلهای بازار واحدهای پایش…………………………….۱۸۵
۷-۳-۱ کارایی (بازدهی) بازار…………………….۱۸۶
۷-۳-۲ بازی با بازار……………………………..۱۸۷
۷-۴ ملزومات کارکردی پایش بازار………………………………….۱۸۷
۷-۵ وظایف بخش پایش بازار………………………………..۱۸۸
۷-۵-۱ پایش و نظارت بر خروجهای سیستم انتقال و تولید……………………..۱۸۹
ط
۷-۵-۲ نظارت بر چهارچوب ساختاری که بازار در آن اجرا م یشود……………………………………..۱۸۹
۷-۵-۳ نظارت بر شرایط عرضه و تقاضا و عملکرد بازار………………………..۱۹۱
۷-۵-۴ نظارت بر رقابت گریزی…………………………..۱۹۲
۷-۵-۵ پایش رفتاری………………………۱۹۳
۷-۵-۶ سایر وظایف واحد پایش بازار……………………………….۱۹۳
۷-۶ بررسی الگوریتمهای نظارتی مورد استفاده ابر ی پایش بازار برق………………..۱۹۴
۷-۷ بررسی و مقایسه ساختار واحدهای پایش در چهار بازار برق آمریکا………………….۲۰۱
۷-۷-۱ ساختار و ابعاد واحد پایش در بازارهای مورد مطالعه………………۲۰۲
۷-۷-۲ دا دههای مورد نیاز و شاخصهای مورد استفاده در بازارهای مورد مطالعه……………….۲۰۸
۷-۷-۳ تفاوت در قوانین پایش و روی ههای اجرایی [۵۷]…………………………..۲۱۰
۷-۷-۴ اقدامات مربوط به گزا رشدهی وضعیت بازار در چهار بازار مورد مطالعه………………..۲۱۱
۷-۸ جمع بندی……………………………….۲۱۲

فصل هشتم : بررسی روشهای تعدیل و کاهش رقابت گریزی……………………………………………۲۱۴
۸-۱ مقدمه………………………………….۲۱۴
۸-۲ اافز یش کشش (حساسیت) قیمتی تقاضا…………………..۲۱۵
۸-۳ روشهایی بر اساس قراردادها (ترویج قراردادهای دو جانبه)…………….۲۲۰
۸-۴ اعمال سقف قیمت……………………………………۲۲۵
۸-۵ رویه کاهش خودکار………………………..۲۲۸
۸-۶ محدود کردن سهم بازار عرضه کنندگان………………………..۲۲۸
۸-۷ تسهیل ورود عرضه کنندگان به بازار……………………………۲۲۹
۸-۸ طراحی سیستم تسویه به صورت پرداخت به ااز ی پیشنهاد………………۲۳۰
۸-۹ توسعه شبکه انتقال………………………….۲۳۰
۸-۱۰ برنامه ریزی مناسب تعمیر و نگهداری لتو ید و خطوط انتقال و ایجاد هماهنگی بین این تعمیرات………………………………………….۲۳۱

۸-۱۱ اعمال جریمه……………………………۲۳۱
۸-۱۲ جمع بندی……………………………………………………۲۳۲

فصل نهم : بررسی رقابت گریزی در بازار برق ایران………………………۲۳۴
۹-۱ مقدمه………………………………….۲۳۴
۹-۲ بررسی شاخص های ساختاری رقابت گریزی در بازار برق ایران……………………………۲۳۵
۹-۲-۱ بررسی سهم بازار بازیگران………………….۲۳۷
۹-۲-۲ بررسی شاخص HHI………………….ا…………….۲۳۹
۹-۲-۳ بررسی شاخص ضریب آنتروپی………………………….۲۴۲
۹-۲-۴ بررسی شاخص عرضه باقیمانده (RSI)…………………..ا………۲۴۴
ی
۹-۲-۵ بررسی شاخص درجه توفیق در ظرفیت (SDC)………………..ا……………۲۴۶
۹-۳ بررسی محدودیتهای شبکه انتقال سیستم قدرت ایران……………………….۲۴۷
۹-۴ نگاهی به اقدامات انجام پذیرفته ابر ی کاهش و تعدیل رقابت گریزی در بازار برق ایران…….۲۴۸
۹-۵ جمع بندی……………………………….۲۵۲

فصل دهم : نتیجه گیری و پیشنهادات………………………۲۵۵
پیوست ها……………………………………………۲۶۱

آشنایی با بازار برق ایران………………………………….۲۶۲

پ-۱ -۱ نحوه حضور تولید کنندگان در بازار…………………۲۶۲

پ- ۱-۲ نحوه حضور خریداران در بازار………………۲۶۳

پ-۱ -۳ وظایف مدیر بازار برق………………………..۲۶۳

پ-۱ -۴ وظایف مرکز کنترل و راهبری شبکه…………………۲۶۴

پ-۱-۵ وظایف هیئت تنظیم بازار برق…………………………………۲۶۴

پ-۱-۶ شرکت مدیریت شبکه برق ایران……………………………….۲۶۵

فهرست منابع و مراجع:…………………………………۲۶۷