افزایش قابل توجه تعداد جرائم ارتکابی در سالهای اخیر، امری کتمانناپذیر است. امروزه با واقعیت نزدیک شدن نظریه «دهکده جهانی» بسیاری از این اعمال مجرمانه با فراتر رفتن از محدوده مرزهای یک کشور به بار مینشیند و بنابراین، همکاری بین کشورهای مختلف برای مبارزه با اینگونه جرائم- که عمدتاً در زمره جرائم سازمان یافته میباشند- امری کاملاً ضروری و اجتناب ناپذیر است. از همه این جرائم که ماهیت فراملی دارد، یعنی در خارج از مرزهای یک کشور استمرار مییابد، جرم تطهیر یا شستشوی پول است. به لحاظ پیچیده و فرامرزی بودن آن، هیچ دولتی نمیتواند به تنهایی به مقابله با آن بپردازد، از اینرو بسیاری از کشورها اقدام به انعقاد پیمانهای دوجانبه یا چند جانبه جهت همکاری با یکدیگر جهت کشف و تعقیب اینگونه جرائم نمودهاند. از جمله سازمان ملل متحد، نیز در خصوص این موضوع دست به یکسری اقدامات جهانی زده است. کنوانسیون ملل متحد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روانگردان مصوب 20 دسامبر 1988 وین، از مهمترین اقدامات این سازمان برای مبارزه با جرائم سازمان یافته میباشد- یکسری اقدامات مالی بینالمللی در زمینه مبارزه با پولشوئی و جرائم فراملی شکل گرفت که مهمترین آنها رهنمودهای کمیته بال، رهنمودهای سازمان نیروی اجرای مالی (FATF) و توصیههای ویژه در مورد تأمین مالی تروریسم میباشد. در کشور ایران نیز اقداماتی در زمینه مبارزه با پولشویی در قوانین متفرقه صورت پذیرفته لیکن مهمترین آنها ارائه لایحه مبارزه با پولشویی میباشد.
فصل نخست: مفهوم، تاریخچه و مصادیق پولشویی و مواد مخدر
گفتار نخست: مفهوم پولشویی 7
گفتار دوم: مفهوم ماده مخدر و قاچاق 10
الف) مفهوم لغوی ماده مخدر 11
ب) مفهوم حقوقی ماده مخدر 11
ج) مفهوم لغوی قاچاق 12
د) مفهوم حقوقی قاچاق 13
هـ) انواع موادمخدر 14
گفتار سوم: تاریخچه پولشویی 16
گفتار چهارم: مصادیق پولشویی 18
الف) کمک به دیگری برای حفظ منافع ناشی از جرم 18
ب) تحلیل، تصرف و استفاده از منافع مجرمانه 18
ج) اختفاء و یا انتقال منافع برای اجتناب از تعقیب یا حکم مصادره 19
د) عدم افشای ارتکاب جرم تطهیر پول در صورت علم یا ظنین شدن به آن 20
هـ) اطلاعرسانی نهانی 20
فصل دوم: مطالعه ارکان و مراحل جرم پولشویی از طریق ارتکاب جرایم مواد مخدر
مبحث نخست: منابع مالی، ویژگی و مراحل پول شویی 22
گفتار نخست: منابع مالی ارتکاب جرم پول شویی 22
الف) مواد مخدر 22
ب) جرائم سازمان یافته 24
ج) تروریسم 26
گفتار دوم: ویژگیهای پولشویی 28
الف) سازمان یافته بودن 29
ب) ارتکاب از ناحیه یقه سفیدان 30
ج) فرامرزی بودن 33
گفتار سوم: مراحل پولشویی 36
الف) مکانیابی، تزریق پولهای کثیف به سیستم مالی 36
ب) طبقهبندی، جداسازی رابطه بین عواید غیرقانونی با مبدا آن 38
ج) یکپارچه سازی ، دادن ظاهر قانونی به ثروت حاصل از عواید غیرقانونی 40
مبحث دوم:مبانی جرم انگاری، کشف، اثبات و آثار پولشویی 43
گفتار نخست: مبانی جرم انگاری 43
الف) جرائم منشاء یا مقدماتی 46
ب) محدوده جرم انگاری 47
گفتار دوم: کشف و اثبات پولشویی 49
1) شیوههای متعارف 49
2) شیوههای جاری در خصوص جنایات سازمان یافته 49
الف) همکاری موسسات مالی 50
1) احراز هویت و ثبت معاملات 50
2) اعلام موارد مشکوک به مراجع ذیصلاح 50
ب) بار اثبات دلیل 52
ج) معاضدت قضایی 54
گفتار سوم: آثار پولشویی 58
الف) آثار اقتصادی 59
ب) آثار اجتماعی 61
مبحث سوم: بررسی جرم قاچاق مواد مخدر و تطهیر آن (پولشویی)در قوانین داخلی 64
گفتار نخست: قانون اساسی 66
گفتار دوم: قوانین عادی 68
الف) قانون نحوه اجرای اصل 49 قانون اساسی 68
ب) لایجه قانونی تشدید مجازات مرتکبین جرایم مواد مخدر و اقدامات تأمین و درمانی به منظور مداوا و اشتغال به کار معتادان مصوب 19 خرداد 1359 70
ج) قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام 70
د) قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/1392 75
هـ) قانون منع خرید و فروش کوپنهای کالاهای اساسی مصوب 1367 78
و) سایر قوانین 79
گفتار سوم: آیین نامهها و مقررات دولتی 81
الف) آیین نامه مالی ستاد مبارزه با مواد مخدر مصوب 2/11/1367 81
ب) آییننامه اجرائی انسداد مرزها مصوب 18/11/1367 81
ج) آییننامه اجرای پرداخت حق الکشف موضوع مصوب بیست و هفتمین جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر مورخ 1373 82
د) تصویبنامه مورخ 10/2/1358 در مورد امحاء مواد افیونی و مخدر 83
هـ) آییننامه اجرای موضوع تبصره 4 ماده واحده قانون اصلاح ماده 19 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 و اصلاحیههای بعدی آن مصوب 9/11/1363 83
و) آییننامه اجرایی تبصره 1 ماده واحده قانون اصلاح ماده 19 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 و اصلاحیههای بعد آن مصوب 9 بهمن ماه 1363 83
ز) آییننامه اجرایی قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 2/11/67 هیأت وزیران 84
فصل سوم: انطباق قوانین کیفری ایران در زمینه پول شویی با اسناد بینالمللی
مبحث نخست: بررسی اسناد بینالمللی در زمینه مبارزه با پولشویی 88
گفتار نخست: کنوانسیونهای بینالمللی 88
الف) کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روانگردان مصوب 20 دسامبر 1988 (وین). 89
1) حدود کنوانسیون 90
2)جرائم و مجازاتها 91
3) صلاحیت 93
4) استرداد مجرمین 93
5) معاضدت قضایی 93
ب) کنوانسیون سازمان ملل علیه جرم سازمانیافته فراملی (پالرمو 2000) 94
1) دامنه شمول کنوانسیون 94
2) جرم انگاری تطهیر عواید حاصله از جرم 95
3) تدابیر مبارزه با پولشویی 95
4) صلاحیت قضایی 96
5) استرداد مجرمین 96
6) معاضدت قضایی متقابل 97
7) اجرای کنوانسیون 98
گفتار دوم: اقدامات مالی بینالمللی برای مبارزه با پولشویی 99
الف) رهنمودهای کمیته بال 99
1)رهنمود 1988 کمیته بال 100
2) اصول کمیته بال 101
3) اصول بیانیه 103
4) رهنمودهای 2001 کمیته بال 104
ب) رهنمودهای سازمان نیروی اجرائی مالی (FATF) 106
1) توصیههای سازمان نیروی اجرای مالی در خصوص پول شویی: 108
2) توصیههای ویژه دربارهی تأمین مالی تروریسم 111
مبحث دوم: بررسی پولشویی در حقوق ایران 113
گفتار نخست: ضرورت مبارزه با پولشویی 115
گفتار دوم: مستندات داخلی مبارزه با پول شویی 116
نتیجهگیری 123
منابع و ماخذ 126
1) منابع فارسی 126
2) منابع اینترنتی 129